Hamas’ın İsrail’e saldırmasıyla maddi desteğin yanı sıra iki büyük uçak gemisini ve düzinelerce askerini Orta Doğu’ya gönderen ABD’nin dış politikada Çin’e karşı yaşayacağı zorluğu New York Times yazdı.
21. yüzyılın başında Irak’ı işgal edip tüm odak noktasına Orta Doğu’yu yerleştiren ABD, Barack Obama döneminde sinyalleri verilen eksen değişikliğini Donald Trump’ın başkanlığında ete kemiğe büründürdü. Washington yönetimi Suriye gibi ülkelerde asker sayısını azaltıp Güney Asya’daki müttefikleriyle Çin’i kuşatmaya başlarken, Orta Doğu siyasetinde ise boşluklar ve gri alanlar oluştu. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması ise dengeleri kökünden değiştirdi. Zorunlu olarak Avrupa’yı uluslararası ajandasının ilk sırasına yerleştiren ABD Kiev yönetimine on milyarlarca dolarlık silah yardımı sağladı ve NATO’daki müttefikleri de Washington yönetimini takip etti.
SAVUNMA KALKANI TAMAMLANDI
Geride kalan yıllarda Güney Asya’daki en ciddi rakibi Çin’le özellikle Tayvan üstünden restleşen ABD, tartışmalı Güney Çin Denizi etrafındaki ülkelerle teker teker anlaşıp Pekin yönetiminin etrafını sardı. 30 yıl sonra Amerikan birliklerinin ilk kez Filipinler’e dönüşünü sağlayan anlaşmayla, Şubat 2023 itibarıyla ABD’nin Güney Çin Denizi çevresinde oluşturmaya çalıştığı savunma kalkanı tamamlanmış oldu. En güneyde Avustralya’nın, en kuzeyde ise Japonya ve Güney Kore’nin yer aldığı hatta, tek eksik Filipinler’di.
GİRDAP ABD’Yİ TEKRAR ORTA DOĞU’YA ÇEKTİ
New York Tİmes gazetesinde yer alan ve ABD’nin dış politikası hakkında değerlendirmelerde bulunan yazıda ‘Orta Doğu, bir girdap gibi Washington’u tekrar içeri çekti’ ifadesi kullanıldı. İsrail-Gazze savaşı nedeniyle Pentagon’un Çin’e karşı olan planlarında duraksama yaşadığını öne sürüldü.
Japonya Japonya Temsilciler Meclisi Üyesi Akhisa Nagashima, geçtiğimiz günlerde ABD’nin Orta Doğu’ya tekrar odaklanması ile ilgili ‘Bizi en çok endişelendiren şey, ABD ordusunun kaynaklarının Doğu Asya’dan Avrupa’ya ve Orta Doğu’ya kaydırılması’ dedi. ABD’li yetkililer ise Pasifik’te görev yapan kuvvetlerin hiçbirinden bir eksilme olmadığını açıkladı.
SÜPER GÜÇLER ARASINDAKİ KRİTİK 3 METRE
Haberin devamında New York Times, ‘İç politikada siyasi olarak bölünmüş bir ABD, kaç ülkeye daha destek sağlayabilir’ sorusunu sordu.
Savaşın uzaması durumunda ABD’nin müttefiklerine yönelik yaptığı silah tedarikinde aksaklıklar olacağını kaydeden gazete, Çin’in bu süreçte belki de Tayvan’ı ele geçirmek için harekete geçeğini bildirdi. Birkaç hafta önce bir Çin jeti, Güney Çin Denizi üzerinde yaptığı manevrayla birlikte Amerikan B-52 bombardıman uçağının 3 metre yakınına geldi ve neredeyse çarpışmaya neden oluyordu.
SAVAŞ UZARSA NE OLACAK?
Öte yandan bazı ülkeler İsrail-Hamas savaşındaki ABD’nin ‘ara bulucu’ rolünü oynamasına güvenmiyor. Önümüzdeki hafta ABD Savunma Bakanı Lloyd Auistin Endonezya’ya gidecek. Nüfusun büyük bir bölümünün Müslüman olduğu ülkede Austin büyük bir ihtimalle öfkeyle karşılanacak. Dahası Japonya ve Asya’daki diğer birçok Amerikan müttefiği ABD’nin hem petrol arzını hem de güvenliğini riske ettiğini düşünüyor. Asya ülkelerine göre Orta Doğu’daki savaş ne kadar hızlı biterse Washington Çin ile rekabete o kadar hızlı geri dönebilir.