Türkiye’de aşırı hava olayları 4 kat arttı

ALEYNA SEVİM/İSTANBUL- Uzmanlar ise küresel ısınmanın önlenebilmesi için perşembe günü Dubai’de başlayacak olan 2023 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda (COP28) daha somut adımlar atılması gerektiği görüşünde.

‘Anlaşma suya düştü’

CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, Ukrayna-Rusya savaşı sonrası Rusya’nın doğalgazı kesmesiyle Avrupa’da fosil yakıtların daha çok kullanılmaya başlandığına dikkat çekerek, şu bilgileri paylaştı:

“Dolayısıyla küresel ısınmada 1.5 dereceyi aşmayalım anlaşması suya düştü. Türkiye de karbon emisyonlarını 2030’a kadar yüzde 21 oranında azaltmayı taahhüt etmişti. Bu COP26’da bildirilmişti. Geçen bakanla görüştüğümde şu an bu oranın yüzde 21’den 44’e çıkarıldığını öğrendim. Mısır’da yapılan COP27’de de gelişmekte olan ülkelere sera gazları kısıtlamasından dolayı uğrayacakları zararı telafi için fon hazırlanması gündeme gelmişti. Orada tartışılan bu konu COP28’e bırakıldı. Gelişmekte olan ülkeler belirli kısıtlamaları hayata geçirirse ürün üretmekte sorun yaşayacak. Dolayısıyla bu fon yeni zirvede tartışılacak.”

Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe) Türkiye İklim ve Enerji Politikaları Koordinatörü Özlem Katısöz de iklim kriziyle topyekûn mücadelede zamanın daraldığını söyledi. “İklim değişikliğine karşı adım atmadığımız her saniye bizi daha büyük bir kriz bekliyor” diyen Katısöz, devamında da şunları ifade etti:

“1.2 derece sıcaklık artışında bile 1980’lere kıyasla aşırı hava olayları ülkemizde 4 kart attı. Bilim ısınmayı 1.5 derece ile sınırlandırmanın elzem olduğuna ve bunun ek faydaları olacağına dikkat çekiyor. Ancak mevcut emisyon azaltım taahhütleri hâlâ endişe verici derecede düşük. Türkiye üzerine düşen sorumluluğu alarak 2030 iklim hedefini bu COP’ta yenileyerek en az yüzde 35 mutlak azaltım hedeflemeli. İklim değişikliği artık geleceğin meselesi değil bizzat günlük hayatımızda her gün deneyimlediğimiz bir gerçeklik.”

Türkiye 14. sırada

Türkiye’nin sera gazı emisyonlarındaki tarihsel sorumluluğunun oldukça az olmasına karşın güncel sorumluluğunun giderek arttığına dikkat çeken İstanbul Politikalar Merkezi araştırmacısı Dr. Ezgi Ediboğlu Sakowsky, 2021 itibariyle Türkiye’nin en çok karbon salımı yapan ülkeler arasında 14. sıraya yükseldiğini kaydetti. Türkiye’nin belirlediği iklim hedeflerinin Climate Action Tracker’e göre “kritik derecede yetersiz” bulunduğuna vurgu yapan Sakowsky, “Türkiye’nin iklim değişikliği hedeflerini yenilemesi ve bu hedeflerin hayata geçmesi için gerçekçi adımlar planlaması gerekiyor. Ayrıca, iklim değişikliği müzakerelerinde çevresel koruma vizyonunu temsil etmesi, iklim adaleti gibi konularda talepkar ve söz sahibi olması hem ülkenin imajı hem de vatandaşı olan bizlerin konuyu sahiplenmesi adına olumlu olacaktır” dedi.

Kanolarla liman işgali

Avustralya’nın Yeni Güney Galler Eyaleti’nde yüzlerce aktivist, ülkenin kömür sevkiyatlarını gerçekleştirdiği ana limanlardan biri olan Newcastle limanını kanolarla denize açılarak kapattı, 100’den fazla kişi gözaltına alında. Dünyanın en büyük ikinci kömür ihracatçısı Avustralya’nın, elektrik ihtiyaçları için fosil yakıtlara bağımlı olduğu bilinirken, eylemi organize eden Rising Tide (Yükselen Gelgit) tarafından yapılan açıklamada, eylem “Avustralya tarihinde iklime yönelik en büyük sivil direniş eylemi” olarak nitelendirildi.