Çin’de deprem: En az 116 ölü, 400 yaralı

Derleyen: Ayşe Kısakürek

Güçlü ve yüzeye yakın gerçekleşen deprem Pazartesi gece yarısından kısa bir süre önce meydana geldi ve bölge sakinlerinin dondurucu soğukta dışarı kaçmasına yol açtı.

Binlerce evin hasar gördüğü bildirildi ve devlet medyası da kamu altyapısının ‘değişen derecelerde’ hasar gördüğünü kaydetti.

Resmi devlet medya ajansı Xinhua, Gansu eyaletinde 100, Qinghai eyaletinin Haidong şehrinde ise 11 kişinin öldüğünü söyledi. Salı sabahı Gansu yetkilileri eyaletteki ölü sayısını 105 olarak revize etti ve 397 kişinin yaralandığını da ekledi.

‘İNSANOĞLU ÇOK ACİZ KALIYOR’

Çin lideri Xi Jinping, arama ve kurtarma çalışmalarında ‘topyekün çaba’ çağrısında bulundu.

Bir Gansu sakini, “İnsanoğlu doğal afetler karşısında gerçekten aciz kalıyor” dedi.

“Depremin merkez üssündeydim ve annemle birlikte kaçamadık. Ev o kadar sallanıyordu ki ayağa bile kalkamıyordum, eşyalar yıkılıyordu. Dışarısı çok soğuktu, sıfırın altında on derecenin üzerindeydi. Bütün gece geri dönmedim ve sürekli artçı sarsıntılar vardı.”

Mahalle sakini daha sonra evlerine döndüklerini ancak evlerin çok eski olduğu komşu köylerde durumun ‘çok ciddi’ olduğunu söyledi.

BÖLGEDE SICAKLIK -14C°

Çinli yetkililer depremin büyüklüğünü 6.2 olarak ölçtüler. ABD jeolojik araştırması (USGS) ise, 5.9 olduğunu bildirmişti.

Deprem, Gansu eyaletinin başkenti Lanzhou’nun yaklaşık 100 kilometre güneybatısında, 10 kilometre derinlikte meydana geldi.

Çin’in büyük bir kısmı geçen hafta boyunca soğuk hava dalgasının etkisindeydi ve depremin vurduğu yüksek rakımlı bölgede Salı sabahı sıcaklıkların -14C° olduğu bildirildi.

Artçı şok Salı günü de sürdü ve 3.0 ile 4.5 arasında ölçülen sarsıntılar kaydedildi. Salı günü yine kuzeybatıdaki Sincan eyaletinde 5.5 büyüklüğünde ayrı bir deprem daha meydana geldi.

BİNLERCE YARDIM GÖREVLİSİ KATILIYOR

Gansu’da arama kurtarma çalışmalarına binlerce yardım görevlisi katılıyor. Görevliler, yüksek rakımlı bölgede çok soğuk hava koşullarında çöken binaların enkazında çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.

Depremden etkilenen bölgelerde halka, arama kurtarma çalışmalarının sürdüğü yerlerden uzak durma ve yolları görevlilere bırakma çağrısı yapıldı. Elektrik ve su sıkıntısının bazı bölgelerde arama ve kurtarma çalışmalarını aksattığı bildiriliyor.

Gansu, Çin’in en fakir bölgelerinden biri. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, bölgede kurtarma çalışmalarının aralıksız yürütülmesi talimatı verdi.

Şi, “Arama ve kurtarma çalışmalarının gerçekleştirilmesi, yaralıların zamanında tedavi edilmesi ve kayıpların en aza indirilmesi için her tür çaba gösterilmeli” dedi.

DEPREMLER SIK GÖRÜLÜYOR

Özellikle tektonik Avrasya, Hindistan ve Pasifik levhalarının kesişim noktasındaki birçok fay hattının bulunduğu Çin’de sık sık depremler meydana geliyor.

 Ağustos ayında Çin’in doğusunda 5.4 büyüklüğünde yüzeye yakın bir deprem meydana gelmiş, 23 kişi yaralanmış ve düzinelerce bina çökmüştü.

Çin’in son yıllardaki en ölümcül depremi, 2008’de Siçuan’da yaklaşık 90 bin kişinin ölümüne yol açan 7.9 büyüklüğündeki depremdi.

Kasırga, Chengdu dışındaki kasabaları, okulları ve kırsal toplulukları harap etti. Yaşananlar, binaları daha dayanıklı malzemelerle yeniden inşa etmek için yıllarca süren çabalara yol açtı.

1920’de Gansu eyaletinde meydana gelen depremde ise 200 binden fazla kişi yaşamını kaybetmiş, bu deprem 20. yüzyılın en fazla can kaybına yol açan depremlerinden biri olarak tarihe geçmişti.