Ürdün’ün ABD, İngiltere ve Fransa’yla birlikte İsrail’e doğru uçan kamikaze drone ve füzeleri düşürmesi Orta Doğu’yu karıştırdı, Jerusalem Post gazetesi ise beklenen saldırının detaylarını yazdı.
İsrail’in Gazze’yi işgal ettiği savaşta 194’üncü güne girilirken, İran’ın doğrudan denkleme dahil olması tabloyu değiştirdi. Orta Doğu’daki bütün gelişmeleri ayrıntılı bir şekilde canlı blog sayfasına taşıyoruz.
CANLI AKTARIYORUZ
09:11
17 Nisan 2024
ÜRDÜN'ÜN HAMLESİ ORTA DOĞU'YU KARIŞTIRDI
13 Nisan Cumartesi gecesi İsrail’e doğru ilerleyen füzeler ve kamikaze drone’ları düşürenler arasında, ABD, İngiltere ve Fransa’nın yanı sıra bir Orta Doğu ülkesi de vardı: Ürdün.
Bölgede on yıllardır ABD’nin en sadık müttefikleri arasında başı çeken Ürdün’ün İsrail’e kalkan olması, beklendiği gibi İran’ı kızdırdı. Tahran Ürdün’ün bir sonraki hedef olabileceğini duyururken, İran’dan gelen mesajların ardından Amman yönetimi İran Büyükelçisi’ni çağırdı.
İsrail ile sınırı olan Ürdün, en fazla sayıda Filistinliyi barındıran ülke ve tarihsel olarak bölgedeki en büyük destekçileri olarak görülüyor. Gazze’deki savaşa karşı eleştirel bir tutum sergileyen ülkenin lideri Kral Abdullah bölgeye hava yoluyla yardım ulaştırılması çabalarını açıkça destekledi.
Bu tutum Ürdün kamuoyunda da yankı buldu, çoğu Filistinli mülteci olan binlerce kişi Amman’daki ABD Büyükelçiliği önünde son iki haftadır Washington’un İsrail’e desteğini protesto etmek için gösteri yaptı.
Ürdün, 14 Nisan günü erken saatlerde krallığın güvenliği için ülkenin hava sahasına giren nesnelerin ‘icabına bakıldığını’ belirten bir dizi açıklama yayımlayarak pozisyonunu netleştirmeye çalışırken, sosyal medyada krallığın rolüyle alay eden ve tepki gösteren yorumlar paylaşıldı.
Beyrut’ta yaşayan tanınmış İranlı siyasi yorumcu Sharmine Narwani sosyal medya platformu X’te Kral 2. Abdullah’ın İsrail ordusu üniforması giydiği bir fotoğrafı paylaştı ve altına şu notu düştü: ‘Abdul Bin-Hüseyin, İbranilerin kralı’
İsrailli yorumcu Mairav Zonszein ise X’te şu paylaşımı yaptı: “İsrail’de bu sabahın en önemli manşeti Ürdün Hava Kuvvetleri’nin İsrail’e giden insansız hava araçlarını hava sahasında durdurması, özellikle de Ürdün’den gelen saldırıları hatırlayan İsrailliler için dikkat çekici.”
Yorumcu, diplomatik anlaşmaların ‘istikrar için hayati önem taşıdığını’ belirterek 1994’te imzalanan ve iki ülke arasında son yıllarda gerginleşen ilişkilere rağmen hala geçerli olan Ürdün-İsrail barış anlaşmasına atıfta bulundu.
Filistinli bir yorumcu ise İran’ın saldırısı ardından “İran’ın insansız hava araçlarını engellemeye çalışan Arap ülkesini hatırlayın” diye yazdı.
Bir başka haber yorumcusu ise şu paylaşımda bulundu:
“Ürdün Kralı İran’a ait bir avuç insansız hava aracının düşürülmesine yardım etti. Bu adam sözde bir Arap lideri ve karısı da Filistinli. Bundan daha büyük bir skandal olamaz. Bunlar, İsrail’i korumak ve askeri üslere ev sahipliği yapmak için Batı tarafından yerleştirilen ‘kraliyet’ aileleri.”
Filistin asıllı Amerikalı bir yorumcu Kral Abdullah’ın bir resmini paylaşıp altına “Google, bana bir Arap haininin resmini göster” diye yazarken, bir başkası buna “Hava sahanızdan geçen silahlı insansız hava araçlarını engellemek sizi hain yapmaz. Sizi hava sahasını koruyabilen bir ulus yapar” diye cevap verdi.
Filistinli-Amerikalı film yapımcısı Alexandra Miray, İsrail’in yardımına koştuğu için Kral 2. Abdullah’ı öven ve onu ‘gerçek bir dost’ olarak niteleyen İsraillilerin bir dizi ‘Teşekkür’ mesajına yanıt olarak “Bunun sonu iyi olmayacak” dedi.
Miray devamında “Keşke Amerikalılar [Başkan] Biden’ın bölgede nasıl bir karmaşa yarattığını anlayabilseler. Tarihe en kötü kışkırtıcı olarak geçecek” ifadesini kullandı.
Film yapımcısı son haftalarda Amman’da İsrail Büyükelçiliği yakınlarında düzenlenen İsrail karşıtı büyük protestolara atıfta bulunarak, göstericilerin krallığın İsrail ile tüm bağlarını koparması yönündeki çağrılarını, Faslıların son aylardaki büyük gösterilerde yaptıkları benzer çağrılarla paralellik kurdu. Fas, 2020 yılında Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn ile birlikte İsrail ile ilişkilerini normalleştirdi ve krallık Ekim ayından bu yana birçok İsrail karşıtı gösteriye tanık oldu.
08:26
17 Nisan 2024
MİSİLLEMEDE 30 NİSAN ŞİFRESİ
İran’ın ilk kez kendi topraklarından İsrail’e ateşlediği kamikaze silahlı insansız hava araçları ve füzeler Orta Doğu’da denklemi değiştirdi. İsrail’in İran’a nasıl bir karşı misillemede bulunacağı gizemini korurken, ikinci kez toplanan savaş kabinesindeki hararetli tartışmalar bir sonuca ulaşamamış görünüyor.
Arrow hava savunma sistemlerinin konuşlandırıldığı bir üssü ziyaret eden İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, İran’a karşı misillemenin pek yakında gerçekleşmeyeceğini üstü kapalı ifade etti. İsrail’de yayımlanan Jerusalem Post gazetesi, Salı akşamı yayınladığı haberde İsrail ordusunun İran’a saldırmaya karar verdiğini ancak zamanlamanın belli olmadığını yazdı.
Haberini birden fazla kaynağa dayandıran Jerusalem Post, karşı misillemenin türüne dair kararın alındığını ancak zamanlamanın halen değişkenlik gösterdiğini aktardı. Gazeteye göre, karmaşık hazırlıkların gerekli olması nedeniyle şimdiki karar değişebilir.
Alınan karara rağmen Tel Aviv yönetiminin Orta Doğu’yu bölgesel bir savaşa sürükleyecek saldırıyı bastırmaya çalıştığını savunan Jerusalem Post, sözü Genelkurmay Başkanı Halevi’nin açıklamalarına getirdi. Verilen sinyallerin yalın şekilde okunması halinde önümüzdeki günlerde büyük bir saldırının eli kulağında görünmediğini aktaran gazete, misillemenin daha uzun süre de ertelenebileceğini kaydetti. Halevi’nin 30 Nisan’da kutlanacak Hamursuz Bayramı’ndan söz etmesi ise, saldırının söz konusu tarihten sonra düzenleneceği yorumlarını beraberinde getirdi.
MUHTEMEL HEDEF LİSTESİNİ YAZDILAR
Ancak yine de Jerusalem Post İsrailli yetkililerin açıklamalarının İran ve Orta Doğu’daki vekillerini şaşırtmak için yapılmış olabileceğini aktardı ve haberinde muhtemel bir karşı saldırıda hedef alınacak yerleri listelemeyi ihmal etmedi. Habere göre İran’ın nükleer tesislerine saldırmaktan kamikaze drone ve balistik füze tesislerini vurmaya, üst düzey İranlı yetkililere suikasttan yurt dışındaki Devrim Muhafızları komutanlarını cezalandırmaya birçok misilleme seçeneği bulunuyor.
Gazete İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın Salı günü “Orta Doğu semaları İsrail hava kuvvetlerine ardına kadar açık” açıklamasından yola çıkarak ise, İsrail jetlerinin aşırı derecede önemli bir hedefe dahil olacağı yorumunu yaptı.
Ordunun siber ve teknoloji birimlerinin tatbikata giriştiğini hatırlatan Jerusalem Post, muhtemel karşı saldırının bir bölümünün siber alanda olabileceğini de ekledi.
MİSİLLEME SAVAŞINI TETİKLEYEBİLİR
Gazeteye göre, 1 Nisan tarihinde İran’ın Şam’daki büyükelçilik binasını vuran İsrail’in yeni saldırısı bir misilleme savaşına neden olabilir. Jerusalem Post, karşı saldırıya İran ve Lübnan’daki müttefiki Hizbullah’ın yeni misillemelerle yanıt vermesinin epey yüksek ihtimal olduğunu yazdı.
07:00
17 Nisan 2024
ABD'DEN İRAN'A YENİ YAPTIRIMLAR YOLDA
İsrail’in 32 ülkeye mektup göndererek İran’a yaptırım çağrısı yapmasına en hızlı yanıt veren, beklendiği gibi ABD oldu. Joe Biden yönetimi İran’a yönelik bazı yaptırımları değerlendiriyor. ABD Maliye Bakanı Janet Yellen Washington’da düzenlediği basın toplantısında tüm seçeneklerin masada olduğunu söyledi.
İran Devrim Muhafızları halihazırda 2019’dan bu yana ABD’nin yabancı ‘terör örgütleri’ listesinde yer alıyor.
İsrail Dışişleri Bakanı İsrael Katz, Pazartesi günü 32 ülkeye mektup göndererek İran’ın balistik füze programının yaptırımlarla hedef alınması ve İran Devrim Muhafızları’nın terör örgütü listesine alınması çağrısında bulunmuştu.
Canlı Anlatım Özeti
ÜRDÜN'ÜN HAMLESİ ORTA DOĞU'YU KARIŞTIRDI
MİSİLLEMEDE 30 NİSAN ŞİFRESİ
ABD'DEN İRAN'A YENİ YAPTIRIMLAR YOLDA