Akdeniz’de ilk kez görülen balık türü: Synodus Randalli

Açılışı 1800’lerin sonunda olan Süveyş Kanalı’ndan Akdeniz’e geçen tropik türler, burada popülasyon kurarak, özellikle Doğu Akdeniz’in ekosistemini derinden değiştirdi. Bu değişimle Akdeniz, tropik bir deniz karakteri kazanmaya başladı.

Küresel ısınma ve Süveyş Kanalı’nın derinleşmesi sonucu Kızıldeniz’den Akdeniz’e gelen istilacı balık türleri de keşfedilmeye başlandı. İskenderun Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Dekanı Profesör Dr. Cemal Turan, Akdeniz’e Kızıldeniz’den yeni bir tür giriş yaptığını ‘Synodus Randalli’ olarak bilinen bu türe ‘Kızıl lokum’ adını verdiklerini kaydetti.

Kızıl lokum adını vermelerinin nedenini, Kızıldeniz kökenli olmasına bağladıklarını kaydeden Prof. Dr. Turan, bu türün daha önce Akdeniz’e gelerek yerleşen gümüş adını verdikleri balık türüne benzediğini ifade etti. Prof. Dr. Turan, “Bu türü Akdeniz’de İskenderun Körfezi girişinde bulduk. Bu tür, Türkiye denizleri ve tüm Akdeniz için çok yeni. Ekonomik olarak değerli bir tür olacağına inanıyoruz. Balıkçılar ekonomik anlamda katkı sağlayacak iyi bir gelir sağlayacağını düşünüyoruz. Çünkü benzeri gümüş balığı halk tarafından çok beğeniliyor” dedi.

‘İSTİLACI TÜRLER ARASI MÜCADELE OLACAKTIR’

Prof. Dr. Turan, bu balık türünün de yırtıcı ve saldırgan olduğunu belirtirken, “Atak bir tür ve diğer yerli türlerimize ekolojik anlamda zarar verebilir. Zamanla yapacağımız gözlemlemeler bölgedeki gelişimini bize gösterecektir. Bulunduğumuz bölge ve denizlerimiz yabancı türün istilası halinde. İstila eden türler de birbirini tüketebiliyorlar. Aralarında büyük bir mücadele olacaktır. Önümüzdeki günlerde bekleyiş içerisindeki yaygınlığı, yayılımı nasıl olacak veya adaptasyon sağlayıp burada tutunacak mı, bunu zaman gösterecek. Kalıcı bir tür olarak görünüyor. Ekonomik olarak da sevilen bir tür de olacağını düşünüyorum” diye konuştu.

‘EGE’YE KADAR YAYILABİLİR’

Kızıldeniz’den gelen balık türlerinin zaman içerisinde Ege ve Marmara denizlerine kadar yayıldığını ifade eden Turan, şöyle konuştu:

“Mersin ve Antalya üzerinden Ege’ye yayılır mı bilemiyorum. Çünkü diğer türler yayıldı. Biz de elimizden geldiğince bu konuda çalışmalar yaparak yöneticilere konuyla ilgili bilgi sağlıyoruz. Araştırmalarımızın sonuçlarını iletiyoruz.”

Denizcilik Meslek Yüksek Okulu Sualtı Programı Dr. Öğr. Üyesi Servet Ahmet Doğdu da labarotuvarda Kızıldeniz’den gelen ‘Synodus Randalli’ balık türünün genetik incelemelerini yapmak için kas örneklerini aldıklarını, yapılarını morfolojik olarak da öğrenmek için çalışma yaptıklarını açıkladı.