Son dakika: Bakan Bolat’tan CNN Türk’te önemli açıklamalar

Fahiş fiyatlarla mücadelede süreç nasıl ilerliyor? Meclis’te görüşülen teklifin ayrıntıları neler? İsrail ile ticaret kısıtlamasında detaylar… Ticari denetimlerde son durum, cezalar ve atılacak adımlar…

Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat yanıtlıyor CNN Türk ekranlarında Hürriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Hande Fırat’ın sorularını yanıtlıyor. Bakan Bolat’ın açıklamaları özetle şöyle:

Cari işlemler dengesi şubat ayı verileri açıklandı. Rakam 3,27 milyar dolar olarak açıklandı bu ne demek?

Merkez Bankası Şubat ayı rakamlarını açıkladı. Yaklaşık yüzde 67 azalma ile 9 milyar dolardan indi. Bu önemli bir azalma. Özellikle depremin başlaması ve enerji fiyatlarındaki artış, Türkiye’nin ithalat faturasını kabartmıştı. Otomotiv ithalatında büyük artış vardı. Altın ithalatında da anormal bir artış vardı. Enerji fiyatların düşmesiyle 27/28 milyar dolar tasarruf sağlamıştık. Bugün açıklanan rakamla bizimle dış ticaret açığımız 92,7 milyar dolara geldi. Yaklaşık 30 milyar dolar dış ticaret açığımızı azaltmış olduk. Cari açık ülkenin elde ettiği döviz gelirleri ile harcadığı döviz arasındaki fark. 28,3 milyar dolar azaltıldı bu rakam. Yarı yarıya azaltıldı yani. Çip kriziyle salgın döneminde birinci el araçları piyasaya çıkarmayarak çok nahoş durumlar vardı. Yeni yönetmeliklerle bu düzene girdi. 6 ay 6 bin km sınırlayıcı uygulamamızı uzattık ve özellikle manüpülatif operasyonları azalttık. Gerek emlakta gerek de otomobilde fiyatlar düştü. Şu anda alan memnun satan memnun bir durum var. Ticaret dinamik bir alan. Rakamları sürekli kontrol ediyoruz. Kontrolden çıkan fiyatlar konusunda hemen adım atıyoruz. 2023 yılını 106 milyar dolar dış ticaret açığı ile kapattık. Bu sene OVP hedefi yine 106 milyar dolar olarak gözüyor. Şu anda müjdeyi vereyim 100 milyar doların altında kalacak. 2 ayda ocak ve şubat aylarında 45 milyar dolardan 31.8 milyar dolara düşürdük. 13-14 milyar dolar cari açığı 2 ayda düşürdük. Jeopolitik gerilimler var etrafımız ateş çemberi. OVP hedefi belli. Biz siyasiyiz daha iyi hedeflerimiz olması lazım. OVP hedeflerini tutturursak başarı. Cari açığın azalması için ihracatı arttırmak ithalatı azaltmak lazım. 2023 yılında dünya ihracatı yüzde 5 düştü. Ama biz artırdık. Dünya Ticaret Örgütü bayram müjdesi yayımladı. Türkiye’nin mal ihtiyacı yüzde 1 arttığı için, Türkiye’nin payı yüzde 1,08’e yükseldi. Bu rakam 3 senede payımızı 1,08’yükselttik. Şimdi ithalat dünyadaki enerji ve emtiya fiyatlarının yükselmesinden dolayı 2023 yılında ithalatımızdaki artışı azalttık. İthalatta 350 milyar doların altına çekebilmek hedef.

Hizmet gelirlerindeki tablo şu. Geçen yıl 40 milyar dolar taşımacılık geliri elde ettik. Net 51 milyar dolar fazla verdik. Bu sene OVP hedefimizi 35 milyar dolar civarı ama gerçek hedefimiz 25 milyar dolar seviyesinde. İhracatımız azalmadı dış ticaretimiz kafa kafaya. Bu sene ilk 3 ayda ihracatımız yüzde 3,6 oranında arttı. İthalatta da yüzde 12,6 oranında azalma var. 84 milyar dolar bir ithalatımız var. 20,5 milyar dolarda tuttuk. Geri kalan 9 ayda tabloya bakacağız. Dış ticarette işler iyi gidiyor. İhracat yaparsak döviz gelirimiz artar, istihdam artar demek. Bütçemizin yüzde 60’ını ihracatçılarımıza destek veriyoruz.

FAHİŞ GIDA FİYATLARI VE YASA TASARISI

1973 ile 2003 yılları arasında enflasyonla boğuştu. 2004 yılında AK Parti tek haneli rakamlara düşürdü. Yıllarca bu tek hanelerde devam etti. Ama 2020’de patlak veren salgın krizi gıda başta olmak üzere stokçuluk karaborsacılık türü olaylar hortladı. Bütün dünya gibi biz de yüksek enflasyonist süreçle karşı karşıya kaldık. Karantina döneminden sıkılan insanlar kendisini dışarı attı. Bu durumda da talebin aşırı artması ile bu fiyatlar arttı. Rusya – Ukrayna savaşında da enerji fiyatlarında petrolde 2 kat artış oldu. Vatandaşlarımızın memur ücreti, asgari ücretler, çiftçi ödenekleri enflasyonun üzerinde artırıldı. Stokçuluk karaborsacılıkla ilgili yoğun denetim başladı. Uygulamalar hızlı bir şekilde devreye alındı. Oto piyasasındaki fiyatlarla çetin bir mücadeleye girdik. Bizim dönemimizde de denetimler yoğunlaştırıldı.

Aldatıcı reklam, zararlı ürün satışları yapanlara cezalar kesiliyor. Biz cezaların artırılması ile ilgili çalışma yaptık. Parlamentoya sevk edilecek yakın zamanda da. Alt sınır uygulamasında 2020’de 10 bin lira idi. 2024’te 52 bin oldu biz 80 bin olmasını talep ettik. Önemli olan uygulamaları tavizsiz yapmaktır. Alt ceza sınırı 100 bin idi stokçulukta bunu da 800 bin liraya yükselteceğiz. Üst sınır ise 2 milyon yazıyor şu an, teklifimiz ise 11 milyon liraya çıkarılması. Geçici kapatma uygulaması da teklifimiz arasında. 10 güne kadar kapatma cezası talep ettik.